ἈΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ (ΒΙΒΛΙΟ Α΄)
"Εἰ δή τις ἐξ ἀρχῆς τὰ πράγματα φυόμενα βλέψειεν,
ὥσπερ ἐν τοῖς ἄλλοις, καὶ ἐν τούτοις κάλλιστ’ ἂν οὕτω
θεωρήσειεν. ἀνάγκη δὴ πρῶτον συνδυάζεσθαι τοὺς ἄνευ
ἀλλήλων μὴ δυναμένους εἶναι, οἷον θῆλυ μὲν καὶ ἄρρεν τῆς
γεννήσεως ἕνεκεν (καὶ τοῦτο οὐκ ἐκ προαιρέσεως, ἀλλ’ ὥσπερ
καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ζῴοις καὶ φυτοῖς φυσικὸν τὸ ἐφίεσθαι,
οἷον αὐτό, τοιοῦτον καταλιπεῖν ἕτερον), ἄρχον δὲ φύσει καὶ
ἀρχόμενον διὰ τὴν σωτηρίαν. τὸ μὲν γὰρ δυνάμενον τῇ
διανοίᾳ προορᾶν ἄρχον φύσει καὶ δεσπόζον φύσει, τὸ δὲ
δυνάμενον [ταῦτα] τῷ σώματι πονεῖν ἀρχόμενον καὶ φύσει
δοῦλον· διὸ δεσπότῃ καὶ δούλῳ ταὐτὸ συμφέρει. φύσει μὲν
οὖν διώρισται τὸ θῆλυ καὶ τὸ δοῦλον (οὐθὲν γὰρ ἡ φύσις
ποιεῖ τοιοῦτον οἷον οἱ χαλκοτύποι τὴν Δελφικὴν μάχαιραν,
πενιχρῶς, ἀλλ’ ἓν πρὸς ἕν· οὕτω γὰρ ἂν ἀποτελοῖτο κάλ-
λιστα τῶν ὀργάνων ἕκαστον, μὴ πολλοῖς ἔργοις ἀλλ’ ἑνὶ
δουλεῦον)· ἐν δὲ τοῖς βαρβάροις τὸ θῆλυ καὶ τὸ δοῦλον τὴν
αὐτὴν ἔχει τάξιν. αἴτιον δ’ ὅτι τὸ φύσει ἄρχον οὐκ ἔχου-
σιν, ἀλλὰ γίνεται ἡ κοινωνία αὐτῶν δούλης καὶ δούλου. διό
φασιν οἱ ποιηταὶ «βαρβάρων δ’ Ἕλληνας ἄρχειν εἰκός»,
ὡς ταὐτὸ φύσει βάρβαρον καὶ δοῦλον ὄν".
ΣΧΟΛΙΑ:
Τὰ πολιτικὰ εἶναι ένα ἀπὸ τὰ ἐξέχοντα ἔργα τοῦ μεγαλου στοχαστοῦ Άριστοτέλους καὶ ἀκόμη καὶ σήμερα ἀποτελοῦν τὴν βάσιν τῶν μελετῶν διὰ ὅσους ἀσχολοῦνται μὲ τὰς πολιτικὰς ἐπιστήμας.Ὁ Ἀριστοτέλης συνεκέντρωσε στοιχεία ἀπὸ τὰ ἔργα τῶν προγενεστέρων τε καὶ τῶν συγχρόνων του, παρετήρησε τὴν ἐποχὴ του καὶ τὰ δεδομένα της καὶ ἔπειτα ἀνέπτυξε τὰς ἰδέας ποὺ τὸν ἀπασχολούσαν διὰ τὸν πολιτικὸν βίον, δίνοντάς μας ένα ἔργο δομημένο μὲ ἀξιοθαύμαστην λογικήν.
Εἰς τὸ πρῶτον κεφάλαιον καὶ συγκεκριμένα εἰς τὸ παραπάνω ἀπόσπασμα, θέλοντας νὰ βγάλει συμπεράσματα διὰ τὴν πόλιν, τὴν διαιρεὶ εἰς τὰ ἐλάχιστα μόρια (μέρη) ποὺ τὴν ἀπαρτίζουν. Καὶ ἀναφέρεται εἰς τὸν ἀνὴρ καὶ εἰς τὸ θήλυ, τὰ ὀποία δὲν δύνανται νὰ ὑπάρξουν ἀνεξαρτήτως τὸ ἔνα ἀπὸ τὸ ἄλλο καὶ ἔχουν σκοπὸ τὴν τεκνοποιία (καὶ αὐτὸ, ὄχι ἐπειδὴ τὸ θέλουν, ἀλλὰ ἐπειδὴ, ὄπως ἀκριβῶς συμβαίνει εἰς τὰ ἄλλα ζῶα καὶ τὰ φυτά, εἶναι εἰς τὴν φύσιν των νὰ ἀφήνουν πίσω κάτι ὄμοιό των).Ἔπειτα ἀναφέρεται εἰς ἄλλα δύο μόρια τῆς πόλεως, εἰς τὸν ἀφέντην καὶ εἰς τὸν δοῦλον.Ἰσχυρίζεται δὲ πὼς ὅστις δύναται νὰ χρησιμοποιεῖ τὸν νοῦ εἶναι ἀπὸ τὴν φύσιν του κυρίαρχος καὶ ἐξουσιάζει τοὺς ἄλλους, ἐνῶ ὅστις δύναται νὰ λειτουργεῖ μόνον μὲ τὸ σῶμα εἶναι ἀπὸ τὴν φύσιν του ἐξουσιαζόμενος καὶ ὀφείλει νὰ ὑποδουλώνεται εἰς τὸν ἀφέντην του.Ἔτσι, καταλήγει εἰς τὸ συμπέρασμα ὄτι ἡ φύσις ἔχει καθορίσει τὸν προορισμὸ τῆς γυναικὸς καὶ τοῦ δούλου(ἡ γυνὴ τεκνοποιεῖ καὶ ὁ δοῦλος ἐκτελεῖ τὸ ἔργον τοῦ ἀφέντου του).
Εἰς τὴν συνέχειαν λέει ὄτι εἰς τοὺς βαρβάρους ἡ γυνὴ τε καὶ ὁ δοῦλος ἀνήκουν εἰς τὴν ἴδιαν τάξιν.Ἡ αἰτία γι' αὐτὸ εἶναι ὄτι οἱ βάρβαροι δέν εἶναι ἀφέντες ἀπὸ τὴν φύσιν των, ἀλλὰ προέρχονται ἀπὸ τὴν ἔνωσιν ἐνὸς δούλου μὲ μία δούλην. Γι' αὐτὸ λένε οἱ ποιηταὶ ὄτι εἶναι φυσικὸ οἱ Ἕλληνες νὰ ἐξουσιάζουν τοὺς βαρβάρους (βαρβάρων δ' Ἕλληνας ἄρχειν εἰκός ἐστι), ἀφοῦ εἶναι ἀπὸ τὴν φύσιν ἴδιο πράγμα βάρβαρος τε καὶ δοῦλος.
ΤΑΔΕ ἘΦΗ ἈΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
