Το υποτιθέμενο ιστορικό τέλος του Ελληνισμού

Συγγραφέας:
Δημήτρης Μαυρίδης

Σε εποχές κρίσης και δοκιμασίας, όπως είναι η εποχή που διανύουμε, οφείλουμε και είναι αναγκαίο να εμποδίζουμε την κυριαρχία της απαισιοδοξίας και της ζοφερής αντίληψης για την πραγματικότητα και το μέλλον μας ως ιστορικού λαού. Αν μπορούμε και όσο μπορούμε, οφείλουμε να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και τον λαό μας από την απογοήτευση, τον πανικό και την παραίτηση.

Σε αυτό δεν συμφωνούν όλοι. Σήμερα, πολλοί από τους επαγγελματίες της πληροφόρησης εξαπολύουν καθημερινά τρόμο και πανικό. Ο,τιδήποτε θετικό, ό,τι επέτυχε ο μόχθος, η καλαισθησία και η αγάπη του Έλληνα, αγνοείται. Οι δυσχέρειες του παρόντος εμφανίζονται ως ολοκληρωτικές καταστροφές από τις οποίες δεν υπάρχει σωτηρία. Θέλουν να μας πείσουν ότι δεν έχουμε κανένα μέλλον. Πολλοί βάλθηκαν να βεβαιώνουν ότι είμαστε αποτυχημένοι ως λαός, άξιοι για τα χειρότερα.

Παράλληλα, μερίδα των διανοούμενών μας έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια συνολικής αποδόμησης. Όλα έχουν τεθεί σε αμφισβήτηση. Η εθνική μας ταυτότητα, καρπός μακραίωνων διεργασιών και σφυρηλατημένη μέσα στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες μας, έχει τεθεί σε αμφιβολία. Η ιστορική μας συνέχεια απορρίπτεται. Η κρατική μας υπόσταση απαξιώνεται. Η αποδόμηση μεθοδεύεται στην παιδεία μας. Έτσι, η στυγνή, βάρβαρη και τυραννική Οθωμανική Αυτοκρατορία παίρνει άφεση αμαρτιών. Ακόμη και, η αδιανόητη πριν λίγο καιρό, υπαγωγή μας στη εκκολαπτόμενη νεοοθωμανική τάξη εμφανίζεται ως μια κάποια λύση.

Όμως, την πιο χαρακτηριστική εκδήλωση αυτής της καταθλιπτικής λατρείας αποτελεί η συστηματική προβολή της αποτρόπαιας και υβριστικής αιτίασης για το υποτιθέμενο ιστορικό τέλος του Ελληνισμού. Πρόκειται για τη μόνιμη και σταθερή επωδό των επιφυλλίδων του κ. Χρήστου Γιανναρά που φιλοξενούνται κάθε Κυριακή στην «Καθημερινή».

Ο κ. Γιανναράς έχει διατυπώσει πειστικές αναλύσεις για την πνευματική και ιδεολογική πραγματικότητα του Νέου Ελληνισμού κατά την κρίσιμη περίοδο πριν και μετά την ίδρυση του Νέου Ελληνικού Κράτους, τις οποίες συνδέει με την κατά τη γνώμη του απώλεια των πολιτισμικών χαρακτηριστικών του Νέου Ελληνισμού. Αυτό, χωρίς να αποτελεί απόδειξη, ερμηνεύεται, πάντα κατά τον κ.Γιανναρά, ως ένδειξη του ιστορικού τέλους του ελληνικού κόσμου. Και μάλιστα επαναλαμβάνεται με τρόπο επίμονο και ενοχλητικό. Ακόμη, και σε πανηγυρική ραδιοφωνική ομιλία του για την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης ο κ.Γιανναράς δεν δίστασε να συμπληρώσει την ανάλυσή του με ένα άλμα που διατυμπάνιζε το ιστορικό μας τέλος.

Οπωσδήποτε, οι αναλύσεις του κ. Γιανναρά αρνούνται στους σύγχρονους Έλληνες την επιβίωση των χαρακτηριστικών εκείνων που κατέστησαν τους Έλληνες ιστορικό λαό. Αποσιωπάται έτσι η ζώσα αντίληψή μας για την αξία της προσωπικής ελευθερίας, η έμπρακτη περιφρόνηση κάθε οργανωμένης καταπίεσης, η απόρριψη της απαίτησης του λογικού να συλλάβει και να χρησιμοποιήσει το πραγματικό, η έντονη τάση για αναγωγή από το εμπειρικό στο νοητικό, η αίσθηση του τραγικού και πολλά άλλα. Όπως αποσιωπάται η εξάντληση του ενδογενούς δυναμικού της Δύσης που ενδέχεται να φέρει σε αναπάντεχη εξέλιξη την αντιπαράθεσή μας μαζί της. Άλλωστε, η αλλοτρίωση του Νέου Ελληνισμού θεωρείται από τον κ. Γιανναρά ως καθοριστικό φαινόμενο που επισφραγίζει το τέλος μας και όχι ως αναστρέψιμη και συγκυριακή κρίση ταυτότητας.

Να υποθέσουμε ότι αυτός είναι ένας τρόπος για να συγκλονιστούμε, να ανησυχήσουμε και να αναλάβουμε να διορθώσουμε τα πράγματα; Σίγουρα η αδιέξοδη απελπισία και η ζοφερή απογοήτευση δεν μπορούν να αναιρέσουν την υποτιθέμενη καταστροφή και το ιστορικό τέλος του Ελληνισμού. Και σίγουρα ο λόγος της απελπισίας δεν είναι ο πρακτικός λόγος, ο ικανός να απελευθερώσει εκείνες τις λαϊκές δυνάμεις, που θα υπερασπίσουν την πολιτισμική και την ιστορική συνέχειά μας. Ούτε είναι ένας λόγος που θα ενισχύσει την τοπικότητα και θα βοηθήσει τη συνείδηση της ιστορικότητας και την πιστοποίηση της ταυτότητας. Και βέβαια δεν είναι λόγος ικανός να αντιληφθεί και να υποστηρίξει ό,τι είναι θετικό και ελπιδοφόρο.

Εκείνο που βέβαια χρειάζεται είναι ο λόγος, ο υποχρεωμένος από τη φύση του να προσεγγίσει τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα ως χώρα, ως έθνος και ως πολιτισμός. Με άλλα λόγια, χρειάζεται αυτό που ήδη σε ανάλογες στιγμές της ιστορίας μας αναδύθηκε ως αναγεννητικό αίτημα. Δηλαδή, τις αυθόρμητες εκείνες αντιδράσεις που οδηγούν στην αυτοσυνειδησία και την ανάληψη δράσης, όπως η ριζική αναμόρφωση της παιδείας και η ίδρυση χιλιάδων σχολείων σε παλαιότερες εποχές ή η ανάπτυξη του ευεργετισμού και η προσφορά αυτών που ανακαλύπτουν ένα νόημα σε κάτι πιο σπουδαίο από τους ίδιους τους εαυτούς τους. Και αναφέρομαι στην τεράστια παράδοση, την μακραίωνη ιστορία και γλώσσα, τη γιγαντιαία πνευματική δημιουργία και τα πλήθη των παραδειγμάτων και των προτύπων.

Εμείς πιστεύουμε ότι η επιμονή στην αποτρόπαιη αντίληψη για το υποτιθέμενο τέλος του Ελληνισμού είναι βλαπτική και ότι εκείνο που χρειαζόμαστε είναι η θετική πιστοποίηση, που θα μας οδηγήσει στην αποκάλυψη παραδειγμάτων. Ό,τι θα υποστηρίξει την αξιοπρέπεια του λαού μας και την πίστη του στο μέλλον. Όχι η ζοφερή επιβεβαίωση ότι όλα έχουν καταρρεύσει.


http://www.ardin.gr/node/3641